How to win votes

The rise of Donald Trump and the Brexit referendum have led to a lot of commentary on democracy itself. Understandably these comments usually come from people who dislike the outcome. But that does not mean they do not have a point.

This article looks at the democratic process up to the casting of the ballot. How the votes are counted, what is done with the result, how votes are translated into representatives and policy, the influence of non-elected lobbyists on legislation… is outside the scope of this post.

If this post comes across as cynical, it’s probably because it describes reality.

 

The fantasy

A lot of pundits have a cartoonish view of democracy, which can be summarized as follows:

  1. People get informed on issues, programs and candidates
  2. Voters weigh the arguments
  3. A rational evaluation leads to a decision in the form of a vote

Even if commentators do not actually believe this is how it works, their opinions betray that they think it is how democracy should be in the best of worlds.

Let us now scrutinize how elections work in reality. As always on this website, we take a step by step approach to make all assumptions explicit. As a thought experiment1, a number of possible changes to the existing election process are suggested. I pose some fundamental questions that should be answered by those who are not satisfied with the status quo.

Continue reading “How to win votes”

Optima: schone schijn en een bananenrepubliek

Er komen steeds meer details aan het licht over Optima. Deze bevestigen mijn eerdere analyse: Optima is een geval van controlefraude. Deze zaak wijst bovendien op een compleet onaanvaardbare verstrengeling van zakenbelangen, politiek en toezichthouder.

De zaak Optima is een herinnering van lessen die telkens opnieuw geleerd en vergeten worden. Men slaagt er niet in deze kennis door te geven. Dit is geen toeval, zoals hieronder duidelijk zal worden.

Ik zet in deze post enkele dingen op een rijtje. De eerste drie zijn lessen voor spaarders en beleggers. De resterende punten gaan over het toezicht op de banken en het verschil tussen theorie en realiteit.

a) Klanten worden verblind door uiterlijk vertoon

Topman Jeroen Piqueur stond bekend voor zijn jacht en zijn luxewagens. Op een bepaald moment had hij zelfs een privéjet. Dit straalt succes en rijkdom uit. Vergeet echter nooit de vraag “waar zijn de boten van de klanten?”. Het is niet omdat de bankier een gladde verkoper is en het breed laat hangen, dat de belegger er beter van worden.

b) Ronkende namen zijn geen garantie

Eén van de methoden waarmee een bedrijf vertrouwen probeert uit te stralen, is door invloedrijke personen op te nemen in het bestuur. Bij Optima ging het bijvoorbeeld over Luc Van den Bossche (een gewezen minister) en Danny De Raymaeker (een gewezen topman van grootbank KBC).

Bestuur Optima Bank

Continue reading “Optima: schone schijn en een bananenrepubliek”

Hoe Tax-on-web je belastingen berekent

Update 21 mei 2018: de recentste versie van dit artikel, met cijfers die relevant zijn voor de belastingaangifte van 2018, kan je vinden op Hoe Tax-on-web je belastingen berekent in 2018.

Woensdag 13 juli is de deadline om je belastingen door te sturen via tax-on-web. De website heeft een knop waarmee je je belastingen kan laten berekenen.

Knop bereken belastingen

Je kan dus laten voorspellen hoeveel je zal terugkrijgen of zal moeten bijbetalen van de belastingen.

Maar hoe werkt die berekening eigenlijk? Je krijgt een hele resem onbegrijpelijke sommen te zien, vol codes en onduidelijke ambtenarentaal zoals “om te slane belasting”.

Hieronder leg ik het simpelste voorbeeld uit: een alleenstaande zonder kinderen die heel het belastingjaar1 bij één werkgever werkte en geen andere inkomsten heeft dan zijn loon. Hij woont in Vlaanderen, vlakbij het werk, heeft geen huis en doet niet aan pensioensparen of andere zaken die recht geven op een belastingvermindering.

Wanneer je je loonbrief bekijkt, zie je dat er een (groot) verschil is tussen het brutoloon dat je werkgever betaalt, en het nettoloon dat op je rekening gestort wordt.

Er zijn twee belangrijke redenen waarom bruto en netto zo verschillend zijn: de RSZ en de personenbelasting. Van je brutoloon gaat 13,07% rechtstreeks naar de sociale zekerheid, de RSZ2. Deze RSZ bijdrage telt niet mee voor de berekening van je inkomstenbelasting in Tax-on-web.

 

Het brutoloon (na aftrek van de RSZ-bijdrage) dat je verdiende in 2015 kan je vinden bij code 1250 van tax-on-web:

Vak IV

Code 1250

Continue reading “Hoe Tax-on-web je belastingen berekent”

Het failliet van Optima Bank gekaderd

Naar aanleiding van het dreigend faillissement van Optima Bank, volgt hier een stuk uit het boek dat ik aan het schrijven ben. Het fragment komt uit een hoofdstuk dat het bankroet van banken en overheden bespreekt. Hier en daar is de tekst wat aangepast om commentaar te geven op Optima, gebaseerd op berichtgeving in de pers.

Het is belangrijk om op te merken dat de bedragen die in de pers genoemd worden me erg dubieus lijken te zijn. Ofwel zijn de journalisten mis ingelicht, ofwel wijzen de cijfers op een falende toezichthouder. Meer daarover aan het eind van deze blogpost, onder de hoofding ‘Commentaar bij de bedragen die genoemd worden bij Optima Bank’.

Update maandag 13 juni: volgens de minister van Financiën Van Overtveldt zal er geen belastinggeld naar de klanten van Optima gaan, omdat het geld gerecupereerd kan worden bij de bank. Dit is dus precies wat ik vrijdag schreef wanneer ik deze tekst postte: de berichtgeving in de pers was ongefundeerde sensatiezucht.

Ik ken alle details in de zaak Optima uiteraard niet, maar ik kan wel de essentie uitleggen omdat alle banken in se gelijkaardig werken. Deze post veronderstelt een minimumkennis van boekhouding1. Continue reading “Het failliet van Optima Bank gekaderd”

Wat de kiezers van Donald Trump aanspreekt

Er zijn twee redenen waarom de opkomst van Trump iedereen in “het Westen” moet boeien. Ten eerste zijn veel problemen waar de Verenigde Staten mee kampen vergelijkbaar met die in Europa. Ten tweede omwille van de immense economische, politieke en bovenal culturele invloed die Amerika heeft op de rest van de wereld.

De media schilderen Donald Trump af als een sexist, een racist en een ongeïnformeerde oorlogsstoker.

Waarom trekt hij dan toch zoveel kiezers aan? Deze post geeft een overzicht van de onderwerpen die de campagne van Trump op de agenda heeft gezet.

 

Slogan: Make America Great Again (maak Amerika opnieuw groots)

Samenvatting: America First (Amerika eerst)

 

Binnenland

 

Het uitvoeren van de immigratiewetgeving. Dit betekent dat illegale immigranten – die per definitie de wet overtraden – het land moeten uitgezet worden1. Een muur langs de Mexicaanse grens moet illegale immigratie in de toekomst tegenhouden. Trump linkt illegale Mexicanen aan misdaad. Zijn tegenstanders geven hem enkel munitie door de Amerikaanse vlag te verbranden, met Mexicaanse vlaggen te zwaaien en zijn aanhangers te belagen bij één van zijn campagnebijeenkomsten .  
Continue reading “Wat de kiezers van Donald Trump aanspreekt”

What voters like about Donald Trump

The rise of Trump should interest everybody in “the West” for two reasons. First of all, many problems faced by the United States are similar to those in Europe. Secondly because of the immense economic, political and above all cultural influence America has on the world.

The media portray Donald Trump as a sexist, a racist and an ignorant warmonger.

Is this picture correct? Why are so many voters attracted to him? This post lists the items put on the political agenda by the Trump campaign.

 

Slogan: Make America Great Again

Summary: America First

 

Domestic

Enforcing immigration law. This means that illegal immigrants – who by definition broke the law – should be deported  from the USA1. A wall at the border with Mexico should prevent future illegal immigration. Trump links illegal Mexicans to crime. His adversaries reinforce this point by burning the American flag and waving Mexican flags while harassing his supporters at one of his rallies.

Continue reading “What voters like about Donald Trump”

Manipulating Brad DeLong suffers from status anxiety. Sad!

As I know a thing or two about helicopter money, I like to help out when people have misconceptions about it. American economics professor Brad DeLong recently accused Claudio Borio, Piti Disyatat, Anna Zabai1 of manufacturing objections against helicopter money on his blog and on Twitter. I reacted to the tweet of DeLong, pointing out that Borio et al. had raised a valid point.

When I checked back to see if DeLong had replied, it turned out that he had blocked me. As I am new to Twitter, I thought that maybe I was blocked because DeLong received too many messages from me.

DeLong Twitter block

Continue reading “Manipulating Brad DeLong suffers from status anxiety. Sad!”

Helicopter money part II: politics

Helicopter money (HM) is money printed by the central bank that is given to the people. Figuratively speaking, Mario Draghi1 would fly over the Eurozone and drop new €50 bills out of a helicopter to the population below. In the first part of this series, I explored the possible sources of HM. The current post looks at the political constraints that prevent the ECB from firing up the engines of its helicopters. Continue reading “Helicopter money part II: politics”

My favorite type of model

Scientists build models that capture the essence of some observed phenomenon. The models that I like best are strongly simplified. This in contrast to very complex and non-transparent models that try to replicate every aspect of reality. Good models allow us to gain insight into something we observe by using a limited number of key concepts. I use simple models to be explicit about the underlying assumptions and to be consistent. Continue reading “My favorite type of model”

Quiz: Can you spot the economic errors of Scott Sumner?

I was doing some research for a post about how the Trump presidential candidacy exposes the political biases of economists. But then I came across the blog of Scott Sumner. Professor Sumner has been teaching economics for over 25 years. Mr. Sumner is an advocate for a monetary policy called NGDP targeting. He also hates Donald Trump.

What I found stunning while reading Dr. Sumner’s articles are not his political views, but rather how poor his understanding of financial economics really is. As an exercise, I recommend that you take a look at these three articles. Can you identify his implicit assumptions and outright false claims? Continue reading “Quiz: Can you spot the economic errors of Scott Sumner?”