Werken aan de universiteit

Enkele recente stukken over werken aan de universiteit:

Vlaamse postdocs1 klagen over hoe weinig vacatures er zijn waarmee ze vastbenoemd kunnen worden als professor.

Een 35-jarige Amerikaanse kan geen professor worden en moet de universiteit verlaten.

Een Nederlandse professor die zelf ontslag neemt.

Het HR-beleid van universiteiten en hun werking in het algemeen zou inderdaad beter moeten zijn. Toch heb ik niet veel sympathie voor de klagers. Misschien schrijf ik hier later nog iets over.

Thesisonderwerp: De politieke economie van België

Professor Anke Hassel heeft een boeiende studie gedaan naar de politieke economie van Duitsland. Waarom is Duitsland zo gericht op export? Welke overheden (federaal of regionaal) hebben de fiscale touwtjes in handen? Wat is de macht van de vakbonden?

De paper van Hassel schreeuwt om een vergelijkbare studie over België. Welke impact hebben de machtsverhoudingen van werkgevers, vakbonden en politiek in België op – bijvoorbeeld – de ongelijkheid?

Je zou de resultaten vervolgens kunnen vergelijken met de politieke economie van onze buurlanden.

Thesisonderwerp: De hedendaagse politiek door de ogen van Emmanuel Todd

De Franse historicus Emmanuel Todd heeft een interessante theorie over politieke structuren, ideologie en persoonlijke waarden en gevoelens.

Volgens Todd projecteren mensen de familiestructuur waarin ze opgroeien op de politiek. Dat zou verklaren waarom het communisme makkelijker een voedingsbodem vond in Rusland dan in Engeland.

Een Engelstalige samenvatting van Todd’s ideeën vind je hier.

Het lijkt me interessant de theorie van Todd toe te passen op de huidige samenleving. Welke invloed hebben éénoudergezinnen en nieuw samengestelde gezinnen op politieke verwachtingen?

Daarnaast worden we van kindsbeen af blootgesteld aan de media. Wat zijn de gevolgen van deze blootstelling op het ideeëngoed dat leeft bij de bevolking?

Thesisonderwerp: Is STEM een meerwaarde voor menselijk kapitaal?

Mijn suggesties voor thesisonderwerpen worden nog regelmatig gelezen. Tijd voor een nieuwe lading!

Om studenten naar STEM-opleidingen te lokken, gebruikt men soms het argument dat wetenschappers en ingenieurs een beter loon dan gemiddeld verdienen.

Maar dat is natuurlijk een valse vergelijking. Om de meerwaarde van een technische/wetenschappelijke studie aan te tonen, mag je geen appels met peren vergelijken. Een relevant vergelijkingspunt zijn mensen met een vergelijkbare intelligentie en doorzettingsvermogen, die voor een andere studierichting (geschiedenis, economie…) kozen. Met andere woorden: studenten die hun menselijk kapitaal op een andere manier ‘investeerden’.

Ik ben benieuwd welke STEM diploma’s (biologie, wiskunde, informatica, ingenieur…) een echte meerwaarde bieden voor hun bezitters.

Thesisonderwerpen deel III: interdisciplinair

Verander de loop van de geschiedenis

Computersimulaties zijn niet het eerste waar je aan denkt bij historisch onderzoek. Nochtans zijn er modellenbouwers die met behulp van simulaties meer inzicht kunnen verschaffen in geschiedkundige fenomenen. Van het ontstaan van de eerste beschavingen tot economische ongelijkheid en de daarmee samengaande politieke onrust. Dit onderzoeksgebied heet cliodynamica. Op de website van de Russisch-Amerikaanse professor Peter Turchin kan je enkele voorbeelden vinden. Wellicht wordt deze thesis best aangepakt door een tandem van een student geschiedenis met een student burgerlijk ingenieur/natuurkunde… Geïnteresseerden kan ik verder op weg zetten met concrete onderzoeksvragen.

 

Technologiehypes op de beurs

Investeerders zijn constant op zoek naar “the next big thing”: de mirakeltechnologie die de economie zal transformeren en – belangrijker – hen rijk kan maken. Ingenieurs en andere geeks zitten met hun neus op nieuwe technologie. Tijdschriften zoals IEEE Spectrum brengen verhalen over innovaties lang voor de gemiddelde fondsbeheerder er van gehoord heeft. Kan je voorspellen als een gehypte technologie zich ook zal vertalen in een exploderende beurskoers van de pionierende bedrijven? Recente voorbeelden zijn elektrische wagens, robots en 3D-printen.
Niet alles wordt (of blijft…) echter een financieel succes. Drones zijn volop doorgebroken, maar bij mijn weten zijn er geen aandelen die dankzij de onbemande vliegtuigjes een hoge vlucht (ha!) genomen hebben. Beleggers die droomden van gouden bergen dankzij batterijen voor elektrische auto’s, kregen ook een koude douche.

Wellicht zijn er vermogensbeheerders die staan te springen om promotor te zijn van dit soort onderzoek.

Continue reading “Thesisonderwerpen deel III: interdisciplinair”

Thesisonderwerpen deel II: geschiedenis, media en cultuur

De Syrische burgeroorlog door de lens van (a) de Spaanse burgeroorlog of (b) de Dertigjarige Oorlog

Vergelijk de Syrische burgeroorlog met een historisch conflict.

  • De jihadisten die vandaag dromen van een wereldomspannend kalifaat zijn niet de eersten die de wapens opnemen voor hun totalitaire utopie. In de jaren 1930 trokken militante communisten naar Spanje om te strijden tegen de nationalisten. De vrijwilligers van toen kwamen net als nu terecht in een wespennest van buitenlandse machten (toen: Duitsland, Italië en de Sovjet-Unie; nu: de Verenigde Staten, Rusland, de Golfstaten, Turkije…) die hun eigen belangen verdedigen in het schaakspel van de Realpolitik.
  • Vergelijk Syrische burgeroorlog met Dertigjarige Oorlog. Voor veel moderne Europeanen is het concept van een oorlog gebaseerd op religie iets exotisch. Nochtans moeten we niet terug gaan naar de middeleeuwen voor bloedvergieten in naam van God door christenen. De Dertigjarige Oorlog werd vooral in Duitsland uitgevochten door een hele resem strijdende partijen (zie wikipedia). De hedendaagse verwoestingen in Syrië vallen in het niets vergeleken met de moordpartijen tijdens de Dertigjarige Oorlog. Volgens de laagste schattingen stierven zes miljoen Duitsers (het overgrote deel burgers) in dat conflict, een derde van de toenmalige bevolking.

Continue reading “Thesisonderwerpen deel II: geschiedenis, media en cultuur”

Thesisonderwerpen deel I: economie

Vandaag start het nieuw academiejaar aan de Vlaamse universiteiten. Naar aanleiding hiervan geef ik op mijn blog enkele tips voor relevante onderzoeksvragen. Ik start met topics voor studenten economie. Het gaat eens niet over (centrale) banken, maar over zaken dichter bij huis. Hoogstwaarschijnlijk ben ik niet de enige die hier meer over wil weten. Een gemotiveerde student(e) zal ongetwijfeld een publiek vinden voor zijn/haar conclusies. Je onderzoek kan de kranten halen, en niet enkel stof vergaren in de bibliotheek van de universiteit.

 

Hoe gezond is het economisch ecosysteem in je streek?

Wanneer er een groot bedrijf sluit, zoals Ford Genk of Caterpillar Gosselies, wordt er altijd moord en brand geschreeuwd. Om de impact van dergelijke gebeurtenissen te voorspellen, zou een student economie de bedrijven en sectoren in zijn regio in kaart kunnen brengen. Hoe belangrijk zijn ze voor de werkgelegenheid? Voor de belastinginkomsten van de gemeenten en provincie? Waar zitten hun klanten? Waar worden beslissingen genomen? Hoe concurrentieel zijn ze op lange termijn?
Als aanzet voor mijn eigen streek (Zuid-West-Vlaanderen): wat met de cluster van textielen vloerbedekkingsbedrijven? Wat met de verwerkers van groenten? Continue reading “Thesisonderwerpen deel I: economie”