Thesisonderwerpen deel II: geschiedenis, media en cultuur

De Syrische burgeroorlog door de lens van (a) de Spaanse burgeroorlog of (b) de Dertigjarige Oorlog

Vergelijk de Syrische burgeroorlog met een historisch conflict.

  • De jihadisten die vandaag dromen van een wereldomspannend kalifaat zijn niet de eersten die de wapens opnemen voor hun totalitaire utopie. In de jaren 1930 trokken militante communisten naar Spanje om te strijden tegen de nationalisten. De vrijwilligers van toen kwamen net als nu terecht in een wespennest van buitenlandse machten (toen: Duitsland, Italië en de Sovjet-Unie; nu: de Verenigde Staten, Rusland, de Golfstaten, Turkije…) die hun eigen belangen verdedigen in het schaakspel van de Realpolitik.
  • Vergelijk Syrische burgeroorlog met Dertigjarige Oorlog. Voor veel moderne Europeanen is het concept van een oorlog gebaseerd op religie iets exotisch. Nochtans moeten we niet terug gaan naar de middeleeuwen voor bloedvergieten in naam van God door christenen. De Dertigjarige Oorlog werd vooral in Duitsland uitgevochten door een hele resem strijdende partijen (zie wikipedia). De hedendaagse verwoestingen in Syrië vallen in het niets vergeleken met de moordpartijen tijdens de Dertigjarige Oorlog. Volgens de laagste schattingen stierven zes miljoen Duitsers (het overgrote deel burgers) in dat conflict, een derde van de toenmalige bevolking.

 

De Ottomaanse erfenis: failed states en bloed

In commentaren over ISIS wordt soms verwezen naar de Brits-Franse opsplitsing van Syrië en Irak na de Eerste Wereldoorlog. Maar daarvoor stonden deze gebieden eeuwenlang onder het gezag van het Ottomaanse Rijk. Van Bosnië tot Jemen laaiden na de Koude Oorlog etnisch-religieuze conflicten op. Is dit toeval, of speelt een langlevende Ottomaanse invloed op cultuur en politiek een rol in het geweld van de voorbije decennia?

 

Editorialen en redactionele keuzes

“Hét nieuws” bestaat niet. Redacties maken keuzes uit een immense hoeveelheid verhalen en feiten. Het editoriaal belicht per editie één onderwerp, waardoor dit een goede indicator vormt van wat de redactie belangrijk vindt. Maak een overzicht van de onderwerpen en hoe ze evolueren in de tijd.

Overigens zijn de media meer dan enkel de commerciële dagbladen. Ook het “middenveld” heeft haar eigen publicaties. Mijn indruk is dat verenigingen zoals de Gezinsbond en Beweging.net (CM, ACV…) heel veel aandacht besteden aan thema’s als migratie (diversiteit, verdraagzaamheid…) en klimaatverandering. Klopt dit vermoeden? Behoort dit tot de kerntaak van deze organisaties, of zijn ze “gekaapt” door mensen die hun politieke agenda willen doordrukken? Een combinatie van literatuuronderzoek en interviews zou verhelderend zijn.

Update 18/10/2016: De aanpak in bovenstaand thesisvoorstel werd ook gevolgd in een lang artikel in Harper’s Magazine over de manier waarop de media, meer bepaald de Washington Post, Bernie Sanders aanpakte. Relevant citaat:

We live in an era of reflexive opinionating and quasi opinionating, and we derive much of our information about the world from websites that have themselves blurred the distinction between reporting and commentary, or obliterated it completely. For many of us, this ungainly hybrid is the news.

Onze waarden

In media en politiek wordt vaak het argument bovengehaald van “onze waarden” en “dat is niet wie we zijn”. Iedereen die niet akkoord is met bepaalde opinies en wetten wordt weggezet als een holbewoner. Nochtans zijn sommige van de zaken die nu volgens de elite tot onze waarden behoren heel recent. Het homohuwelijk in België kwam er bijvoorbeeld pas in 2003.

Maak een overzicht wat volgens de media “onze” waarden precies zijn. En plaats deze in een historisch perspectief. Als aanzet een voorbeeld. Men schermt vaak met de absolute scheiding tussen kerk en staat. Nochtans staat Christus bovenaan het oorlogsmonument in mijn straat. Stelt de seculiere taliban voor om onze geschiedenis te “zuiveren” van dit katholiek verleden? Wanneer is de scheiding van kerk en staat deel geworden van onze waarden?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *